Шинэ дээл илчээрээ сэтгэл дулаацуулна
Шархүү зав зай тун багатай. Түүнд бодож боловсруулах, биеэр явж шалгах ажил захаас аван, дарга нар дуудаж үүрэг даалгавар өгсөөр билээ. Түүний зэрэгцээ Чандмань Уул сумын сургууль руу долоо хоног бүр захиа бичиж явуулах ажилтай, тэр нь албан ажлаас эс дутна. Тэндээс ч бас захиа ирж сэтгэлийг нь баясгана. “Би мэнд байгаа. Аав дотуур байрны хүүхдүүдтэй бужигнаад заримдаа бүр шөнө болсон хойно ирдэг. Би заах хичээлд бэлтгэх, конспект хийж батлуулах ажилд хамаг ажлаа барж байна. Тааруухан бэлдээд орохоор хичээл уйтгартай, муу болох янзтай юм.Чи ажилдаа гүйгээд л халуун унд хоол муутай яваад байна уу? Биеэ муутгаж орхив доо. Өдөрт нэг удаа заавал халуун хоол идэж байвал зүгээрсэн. Ганц хүний юм юу байх вэ? Аяга халуун шөл оройд хийж идээд байж болно шүү дээ. Ингэхийг чи бодож, түүнийг биелүүлж бай. Дандаа нэг янзын бэлэн хоол (шарсан, хуурсан) идээд байвал дотор эрхтэн мууддаг гэдэг” гэхчилэн халамжийн үгийг Цэрмаа захиа болгондоо хэлдэг. Тэр “тушаал”-ыг нь биелүүлж байх хүсэл Шархүүд байдаг билээ. Цаг салхинд хийссэн шувууны өд адил дороо л хийсээд өнгөрөх нь хачирхалтай гэх үү, олигтой юм хийж базаалгүй байхад л хоног сар дуусаж орхих нь тэр. Энэ өвөл Шархүүгийн сэтгэлийг өөр юутай ч хуваалцахгүй хоёр зүйл татаж байв. Тухайлбал, Цэрмаа минь Улаанбаатарт бушуухан ирээд миний дэргэд байдаг болоосой. Тэгвэл би яасан их зугаатай, гэр орны ажил явдалд санаа зовохгүй, хамаг хэргээ тэр саваа шиг нуруутай хүүхэнд даатгаж орхиод ажилдаа саадгүй гүйж байх сан. Цэрмаагийн аав Тамжид гуай ч дэргэдээ байгаа хүнд нөмөр нөөлөг сайтай, юм үзэж нүд тайлсан, төлөв шударга зангаараа над мэтийн жулдрай амьтанд түшиг болох байдалтай хүн билээ гэж амраг бүсгүйнхээ талын хүмүүсийг аль өөдтэй, өнгөтэй талаас нь харж бодон санааширч байв. Энэ нь Шархүү зөвхөн Цэрмаад өгсөн амраг сэтгэлдээ хөтлөгдөн, харыг цагаан болгон харж байгаа биш, бодит байдлыг байгаа тэр өнгөөр нь харж буй хэрэг гэхэд худал гэж хэн ч маргахгүй байв.
Шархүүгийн сэтгэлийг цаг үргэлжид зовоон өөртөө татаж байгаа өөр нэг зүйл нь хүн чулууны улан дор байгаа бичгийг хэн үйлдэв ээ? Түүний эзнийг яаж олох вэ гэдэг явдал байлаа. “Ээ бас хачин юм шүү. Тэр хүн чулууг үйлдэгч этгээд дотроо монголчууд биднийг бүр байхгүй болгон, хамаг нутаг усыг нь эзлэн авах гэж санаархаж байгаа хэрэг шүү дээ. Тийм санаа бодолтой этгээд ганцаараа биш, олуулаа байж таарна. Тэгээд тэд яаж бид бүгдийг алга болгох гээ бол. Хүнийг хүйгээр нь хорлох бүх булай аргыг эрээ цээргүй хэрэглэж байж л монголчуудыг үгүй хийх гэж бодож яваа бий. Тэд айж эмээх юм бүр байхгүйгээр шийдсэн этгээд санаагаа шовхлон, биеэ нуухын ихээр нуугаад, огт гэм хоргүй царай гарган яваа нь лавтай. Түүгээр ч зогсохгүй Монгол Улсад хамгийн ихээр тус хүргэж байгаа царай гарган элдэвлэж яваа нь гарцаагүй” хэмээн бодож:
Яавал тэр хар санаат этгээдийг олж илрүүлэх вэ хэмээн аман дотроо үглэдэг болжээ. Шархүү энэ мөрөөдөлдөө автаад, сэтгэлийг нь шаналгаж байгаа зүйлийнхээ нууцыг би алдаж орхих вий. Бусдын дэргэд түүнтэй холбогдсон зүйлийг ярин, элдэв амьтанд сэжиг төрүүлж орхих вий гэж бас биеэ хянаж байх гэж оролдоно.
Ер нь хүн чулууны мөрийг гаргах гэж харъяалах байгууллагынхаа хүмүүстэй хамтран ажилласаар байгаа билээ. Тасгийн дарга Сономын тушаал заавар ёсоор Шархүү бусад зарим нөхдийнхөө хамт явж, өөрийнхөө газарт хадгалагдаж байгаа зүйлээ судлаж байна. Бас Цагдан сэргийлэх байгууллагын мөрдөн шалгах тасагт байгаа нийт гуч, дөчин мянган хүний ядам хурууны өндөгний хээг чулуун хүний гэдсэн дээр байгаа хээтэй нийлүүлж үзлээ. Чингэхэд тэр битүү гонзгой хээтэй нь адил нүд булаах зүйл олдохгүй байв. Бусад энд тэнд явж авсан хээг ажсаар яваа аж. Тэд бүр одоо далд хоригдон ажил хийж байгаа хүмүүсийн хурууны хээг сэм авахуулан шүүж үзлээ. Мэдээжийн эрэл болж яваа хээтэй нь төсөөтэй хээнүүд байгаа боловч энэ яг мөн байна гэхээр зүйл эс олдоно. Энэ бол амаргүй эрэл гэж сайхи эр мэдэж байгаа боловч түүнийг олох сэтгэл нь өчүүхэн ч хөндийрч саарахгүй, харин улам хорхойтон шунаглаж гүйсээр байв. Шархүүгийн тэр байдлыг дарга нар нь мэдэж байлаа. Энэ ч байвал зохих ажил ёсоороо байгаа нь тэр.
Хүн чулууны дотор байсан бичгийг бичсэн будагны бор саарал өнгөтөй ижилсэх будагны өнгө хаана байна вэ гэж бас Шархүү нар анхааран эрж байв. Яаж ч оролдон будаг найрууллаа ч гэсэн яг ижил өнгө гаргаж авна гэдэг нэн бэрх зүйл болохоор тэр өнгийн будгаар будсан зүйл олох нь хурууны хээ олохоос арай хялбар байж болох учир бий аж. Тэгээд эрлийн хүмүүс Улаанбаатарын будаг шунхны ажил хийдэг газар хаа байгааг бас сураглан тэр газруудаар элдэв эдлэл захиалж хийлгэнэ гээд орж үзэн, уг будагны ижил өнгөтэй будаг хайсаар байв. Гандангийн дэнж, Дөрвөн замын уулзвар, Долоон буудлын дэнж, Чингэлтэйн ам, Дамбадаржаагийн нарийн гудамж, Улиастайн ам, Амгалан гацаа зэрэг газарт байгаа мод төмрийн зүйлээр эд юм урладаг тасаг, цех, үйлдвэр, гар урлалын газруудаар орж аль өнгө будгаар хүн амьтны нүд хуурсан шинэ, хуучин бүхнийг шүлэнгэтэн харж явлаа. Энэ бол хүн дурлаад байхаар аятай ажил биш боловч зайлшгүй хийх ёстой хэрэг болж Шархүү нарт тулгарч байв.
Шархүү нэг удаа Гандангийн дэнж дээр байгаа нэг модны үйлдвэрээр орж, тэнд хийгээд тавьчихсан авдар сав, гэрийн мод, орны нүүрэвч зэрэг эрээн мяраан будагтай зүйлийг үзээд, тэндхийн мастер, ахимаг насны Сэлэнгэ гэгч авгайтай хэдэн үгний солио хийсэн нь сонин аж. Шархүү тэдний үйлдвэрлэсэн эрээн модон эдлэлийг үзээд:
Танайхаар хүмүүс ямар юм захиалан хийлгэх дуртай байдаг вэ? Танайх будгандаа тун сайн үйлдвэр байна. Танай эдлэл их гоё харагдаж намайг баясгаж байна.
Тийм байна уу? Яамай даа. Та их гярхай нүдтэй залуу байна.
Би хөдөө байдаг аав ээждээ гоё авдар, орны нүүрэвч хийлгэж өгөх гэсэн учиртай. Одоо чинь хөдөөнийхөн эрээн авдар гэж их шохоорхдог болсон юм шив. Тэгээд би танай үйлдвэрийн бүтээлийг сонирхож явна.
Та аав ээждээ сайхан юм хийлгэж өгөх гээд л санаа тавьж байгаа юм уу?
Ээ, хэлээд яахав. Танай урьд жилүүдэд хийсэн эдлэлийн дээжүүд хадгалагдаж байдаг биз дээ. Би түүнийг чинь үзэх сэн. Боломж байна уу?
Их харамсалтай байна. Манайх үйлдвэрлэсэн бараагаа тэр дор нь худалдаанд гаргаж орхидог. Таны таалалтай хээ, угалз, өнгө будгийг манайх тааруулаад хийж өгч болох шүү дээ. Та захиалах юмаа шууд надад хэлээч хэмээн үйлдвэрийн төлөөний бүсгүй шалгаав. Энэ Сэлэнгэ авгай нь янз бүрийн хүмүүстэй харилцаж сурсан байдалтай, эелдэг зангаараа бусдыг өөртөө татаж чадахаар зантай аж.
Шархүү хэлэх үгээ олж ядан байтал нь тэдэн дээр зэгсэн царайлаг, шаравтар нүүртэй, нүд хөмсгөө гоёж будсан, нэлээд аманцар янзын нэг бүсгүй хүрч ирж уг яриаг чагнах байдалтай зогсохдоо жарвалзан инээж:
Та юм захих гэж байгаа бол надтай ярь л даа. Би эндхийн захиалга хүлээн авагч Балжин гэдэг гэж ярианд оролцон, өөрийгөө танилцуулан аялаг зан гаргав.
Тэгье. Би танайд хуучин хийж байсан содон эдлэлийг үзмээр байна гэж Шархүү Балжин бүсгүйд хандахдаа түүнээс үг сонсоход илүүдэхгүй хэмээн бодсон байна.
Бүсгүй мастер Сэлэнгийг харан нүдээрээ тоглоод:
Хуучин хийсэн юм юу байдаг билээ? Аа, тийм, тэр хойд агуулахад нэг эрээн авдар, шалны өр, аяганы жаахан ширээ тоосонд дарагдаад хэвтэж байдаг байх аа? Уг нь улсын баяраар үзэсгэлэнд тавьж байсан гэдэг гэв.
Шархүү бүсгүйн энэ үгэнд олзуурхан инээвхийлэн хараад:
Түүнийгээ надад үзүүлээч. Одоогийн хийж байгаа эдлэлээс чинь тэр юм огт өөр байх ёстой. Хөдөөний хүмүүс тийм хуучиндуу юманд их дуртай. Тэд наад зах нь будаг бөхтэй, хийц нь ч нүд хуурч орхиогүй гэдэг юм билээ гэж хэлээд, тэр далд байгаа авдар, шалны өрөө надад харуулаач хэмээн царайчилсан байдлаар, арай л хошуу цорвойлгүй хэлэв.
Та эндээ байж бай. Би няравыг олоод орхиё гэж Балжин хэлээд цаашаа эргээд явахдаа жигтэй маяглан нахилзаж, гараа сарвалзуулан алхлаа. Сэлэнгэ авгай ч:
Та энэ захиалга авагч Балжинтай ярилцаад хэргээ бүтээх биз гэж хэлээд бас Шархүүгээс салан одлоо.
Банзан байшинд хураасан хэсэг модон эдлэл дотор үнэхээр шороонд дарагдсан авдар, шалны өр байж харагдлаа. Түүний нь шороо тоосыг арчаад үзвэл саарал өнгө оруулж будсан хээ байвч тэр нь Шархүүгийн хайж яваа өнгөнд ойртох аргагүй, өөр янзын хуар байв. Гэлээ ч яаж хүнийг молигодон доог хийсэн юм шиг зүгээр орхих вэ гэж энэ эр бодон, ээж аавдаа зориулж нэг авдар, жижиг ширээ захиалж хийлгэхээр Балжин бүсгүйтэй хэлэлцэж захиалга өгөв. Энэ эмэгтэй Шархүүд хандан маяглаж байх нь гайхал төрүүлмээр эелдэг, бас ч цаанаа байдал нь аятайхан харагдаж байв. Түүний хэл ам ч “урлаг” ихтэй нь сонин. Бүсгүй амаа жилэмдэн ангалзаж:
Та үнэхээр эд, өнгө таньдаг гярхай нүдтэй байна. Таны захиж байгаа ширээг би сайн мужаан, будагч нарт өгч, дээр нь болор хундага, мөнгөн таваг өрөөд сэтгэлт хүнээ дайлж байхаар гоё цэвэр хийлгэж өгнө. Надад гар сайтай мастерууд байгаа гэж ярьж байснаа, хуучин хийсэн ширээг зааж:
Үүнийг та голж байх шив. Тэр ч аргагүй. Манай энэ үйлдвэрт Ван овогт гэдэг нэг мужаан нэлээн хэдэн жил ажиллаж байсан юм. Түүнийг бид Сүгсээ л гэж нэрлэн дууддаг байлаа. Тэр бол уг нь сайн мужаан. Хоёр гартайгаар хүнд ханддаг байсан. Тэр нь хэл ам татаад түвэгтэй гэж хэлэхэд нь Шархүү дотроо нэгийг бодон “Эндээс юмны гогцоо цухуйж магадгүй нь” гэж санаад, аялаг зангаар бүсгүйд хандаж инээн:
“Хоёр гар гаргана” гэж юу билээ? Хүн болгон хоёр гартай байдаг биз дээ хэмээн асуулаа. Бүсгүй аальгүйтэн инээж:
Та “Хоёр гар гаргана” гэж мэддэггүй юм уу? Надаар доог хийсэн хачин зүйл асууж байх шив гэж инээх нь түүний тэгш цагаан шүд нь дэрвийж, давхраатай нүд нь жоготойгоор гялалзан, саваа шиг бие юугаа урихнаар ганхуулж сэтгэл гижигдэм харагдав. Эмийн бараа ойрд хараагүй залуу эр энэ агшинд бие сэтгэлээ барих тэнхээ нь алдарч:
Чи намайг шоолж байна уу? Чиний зөв өө. Би нэг ийм ядуу үгтэй амьтан шүү гэж хэлээд, саваагүйтсэн, шохоорхолын нүдээр Балжинг харлаа. Тэр эмийн нүд юунд автан, яаж тачаадаж байгааг ёстой л мэргэжсэн сэтгэлээр харж таньдаг болохыг Шархүү яаран хичээж байлаа. Ингээд тэр хоёрын дунд нэлээд наргиантай яриа үүсэв. Хүү модон ширээний өнцөг дээр сандайлан сууж бүсгүйн гарыг атган авбал, сайхи эм түүнд эгдүүцэн бишүүрхэх янз гаргасангүй.
Миний гар их ширүүн байгаа биз? Энэ элдэв модон эдлэлд хүргэсээр байгаад гар сайртах дөхөөд байгаа юм гэж хэлээд яах нь энэ вэ гэмээр хачин их гэдийж маяглан инээлээ. Энэ байдал нь тэр эм хөөрхөн ааш гарган дотносож байгаа янзтай сэтгэл Шархүүд төрүүлэв.
Балжин аа! Танайд одоо тэр сайн мужаан Сүгсээ чинь ажилладаг биз дээ? Уг нь манай эндхийн хүн үү гэж гэнэт асуулаа.
Сүгсээ мужаан байхгүй. Манайхаас явж, өндөр цалинтай ажил хийнэ гээд барилга засварын трестэд шилжсэн. Уг нь Бээжингээс ирсэн гэнэ билээ. Би таны захиалгатай юмыг түүнээс дутахгүй сайн мужаанаар хийлгэнэ гэж танд хэлсэн биз дээ. Та миний үгийг ойшоож үзэхгүй л байна уу даа. Би таныг хуурахгүй гэж эмэгтэй хэлээд, ялдамхан байдлаар толгой хөдөлгөн инээв.
Би чиний үгийг баттайд тооцож байна, хонгор минь.
Өө, бүр хонгортоо тулж байна уу? Би таныг юу гэж дуудах вэ?
Юу гэж дуудах нь чиний дур. Намайг сургуульд байхад миний найз оюутнууд Аргай гэж дууддаг байсан.
Аргай гэдэг чинь юу гэсэн үг вэ? Сонин нэр байна.
Тэр үү, этгээд зүйл биш ээ. Би оюутан байхдаа хөдөөнөөс ирсэн махны аргайг чанаж мөлжөөд, түүнийгээ атган сургууль дээр ирж багшид баригдан “Чи хүн зодох гэж үүнийг авч яваа юу?” хэмээн намайг загнасан. Тэгээд нөхөд маань түүгээр намайг шоолон хочилсон хэрэг.
Өө, та тань их зодоонч эр байх нь ээ гэж Балжин хэлээд бас л биеийнхээ гоог үзүүлэх гэсэн юм шиг жигтэй их гэдэгнэж годгонон чангаар инээлээ. Тэр нь аальгүйтэж ядаж байгаа юм шиг байх боловч хөгжөөнтэй биед нь зохицсон аятайхан ч юм шиг Шархүүд санагдан, дахин гарыг нь шүүрч аваад эгдүүцсэн, шохоорхсон нүдээр харан:
Би захиалсан юмаа хэзээ ирж авах вэ? Хөдөөнөөс аав удахгүй ирэх байх гэвэл бүсгүй хөгжөөнтэй агаад сонирхлын нүдээр өөрийг нь эгцлэн харж:
Та нэг долоо хоноод ирээрэй. Харин авдар ширээгээ таалж үзвэл, түүнийгээ гэртээ аваачаад мялаахдаа намайг урих биз дээ гэж нүүрэмгий зан гаргав.
Урина. Би чамтай уулзаж баймаар санагдаж байна гэвэл энэ эм нүдээ тормолзуулан ангайж инээгээд, дороо ганхаж жарваганан:
Би танд уулзаж баймаар харагдаж байна уу гэж шуудхан асуув.
Тийм ээ. Чиний үзэмжтэй байдал миний нүдийг баясган, сэтгэл зүрхэнд оч шидэх шиг боллоо. Тэгээд би чиний гэрэлд татагдаж байна хэмээн сайхи хүү марзганах байдлаар хэлээд инээв.
Тэд гар барилцан салж одохдоо “Би хөдөө гэртээ аятайхан авдар хийлгээд өгч орхивол аав ээж их баярлах биз ээ? Энэ Балжин гэдэг бүсгүйг хөөргөн, биед нь ойртоод элдвийг яриад байвал надад хэрэг болох юмны сэжим гарч магадгүй шив. Эднийд хятад ажилчин ажиллаж байсан гэхээр тэр нь “рашаанаа” хайрласан байх учиртай. Эдний энэ олон охид, эмсийг тэр хятад зүгээр хараад, томоотой суугаагүй, заавал хүзүүнд нь бугуйл шидэж, “хишиг” хүртээгээ биз. Тэд мөнгө арвин олж чаддаг, манай одоогийн эмс олзонд дуртай. Ийм хоёр цэнэг бие биеэ зайлшгүй татаж таараа” гэж бодон “Би Балжинтай яаж нөхөрлөх вэ? Энэ ч “Сав хоосон буцаадаггүй” бүсгүй бололтой байсан” хэмээн бодож байв. Үүнд Шархүүгийн буруу юу байх вэ?
Намрын сэрүү орсон тэр нэгэн өдөр Шархүү гэртээ аяга шөл буцалгаж идээд, Цэрмаад ээлжит захиагаа бичиж суулаа. Цаасан дээр тодорч байгаа үсгийн завсраар эмэгтэй хүний ялдам зөөлөн царай, яралзуулан инээдэг урьхан ааштай торомгор нүд тодрон гарч ирж харагдах шиг болон сэтгэлийг нь хөдөлгөж байв. “Хайрт минь ээ. Аятай тавтай байна уу? Бие чинь зүгээр байгаа биз. Аав болон дүү нар чинь ажил, хичээлдээ яваад л та нар зав зайгүй байгаа биз дээ” гэж бичиж байтал ямар нэг хүн хаалгыг нь зөөлөн цохилоо. Хэн ингэж манайд шөнө болох гэж байхад хаалга цохиж ирдэг билээ. Нөгөө модны үйлдвэрийн захиалга авагч бүсгүй ирэв үү? Тэр ч өдөр шөнө гэж ялгаварлан эрээлхэхгүй янзын хүүхэн бололтой байсан. Төлдөр манайд анхлан орж ирээд жигтэйхэн нүүрэмгий загнаж байсан даа хэмээн бодсоор Шархүү үүдэндээ очоод бас зөөлхөн дуугаран:
Хэн бэ гэж асуувал нэг их таних эмэгтэй хүний дуу хариу сонсогдон намуухнаар:
Би байнаа гэх нь “Юу билээ? Миний дүү Навчаа ингэж явах ёсгүй” хэмээн бодоод үүдээ нээвэл Цэрмаа уут савтай юм хажуудаа бариад зогсож байв.
Ээ, яадаг билээ? Ямар гоё вэ гэж эзэн эр дуу алдах шахан хэлээд, хайртай хүнээ гэртээ оруулсан дороо учир зүггүй тэврэн авч үнсэж эхлэв. Энэ агшинд тэдэнд эмээж зовох сэтгэл байсангүй, бие биеэ ноолон, мөрөөдлөө тайлах гэж баярлах санаанд умбаж гарах нь зүй ёсны байлаа.
Амраг хоёр юу болж, яахан учирч байгаагаа бие биедээ тайлагнан, эх адаггүй хөгжөөнт ярианд орж шуугилдаж эхлэх нь тэр ээ. Ганц хуучирсан төмөр ор, хөл жийрэглэх тохмын төдий хивс, саяхан захиалж хийлгээд хөдөө явуулж амжаагүй байгаа эрээн будагтай авдар, аяга тавагны жижиг шүүгээ, хоёр сандлаас өөр тавилга төхөөрөмжгүй тасалгааг Цэрмаа хоромхон зуурт тойруулан харж амжаад, энэ байдал сэтгэлд нь нийцэв бололтой урьханаар инээн, бүхнийг харж, энд байгаа юм бүхэн минийх гэсэн янзаар:
Чи ч яг л биедээ таарсан хогшилтой суудаг юм шив. Энэ байдал чинь надад нөгөө диваажин гээч нь шиг санагдаж байна гэж яриа үүсгэн, өөрөө сургуулийн захирлын зараалаар Ардын гэгээрлийн яамнаас зохиож байгаа маргааш эхлэх семинарт оролцох гэж ирсэн. Уг нь сургуулийн захирал үүнд оролцох ёстой боловч тэр хүн саяхан хөлөө гэмтээгээд явж чадахгүй байгаа, хичээлийн эрхлэгчийн авгай нь хүүхэд төрүүлээд бие нь хүндрэлтэй байгаа. Тэгээд намайг Улаанбаатарын зан аашийг мэддэг гэж нааш нь явуулсан гэж ярихдаа би жаахан жүжиглэн өнгөн дээрээ чадахгүй гэх маяг үзүүлээд, дотроо чам дээр ирнэ гэж бодохоос их баяр хөөртэй байв. Тэгээд л наашаа сумнаас явах тэргэнд бөгс хавчуулаад сүнгэнүүлээд ороод ирлээ гэж Цэрмаа болсон явдлыг ил цагаан сэтгэлээр ярьж байлаа.
Шархүү хоол бэлтгэх далимдаа хөгжилтэйгээр:
Чи намайг угтаж аваарай гээд цахилгаан өгчихгүй дээ. Манайхыг олох гэж эрэл хийв үү? Манайхыг яаж шүү олж ирэв дээ хэмээн асуулаа.
Би юу гэж эрэл сурал болох юм бэ? Чи хаягаа хоёр ч удаа захиан дээрээ бичиж байсан. Харин жаахан үүргээ үүрээд танайх руу явж байхдаа чамайг гэртээ хотын дэгжин хүүхэн урьж ирүүлээд л энэ байрандаа танго бүжиг эргэж байгаа болов уу, тэгвэл би яах билээ гэж бодож явсан гэж наргиан болгон Цэрмаа хэлэв.
Түүний энэ үг Шархүүгийн чихэнд чимэгтэй сонсогдон, “Үнэндээ би модны үйлдвэрийн Балжин хүүхнийг гэртээ авчирдаг юм бил үү гэж бодож байсан шүү. Хэлсэн бол тэр саваа шиг бүсгүй цааргалалгүй манайд нахилзан гунхсаар ирэх байсан. Түүнийг Цэрмаа үзсэн бол хулангийн байдас шиг хамраа тачигнуулан намайг газар дор ортол сүйдий нь холих байгаа биз. Хоёр саваа шиг гулзганасан бүсгүй яаж хоорондоо пижигнэх байсан бол” гэж бодохоос хачин зүйл сэтгэлд нь урган, хөгтэй юм дүрслэгдэж байлаа.
Тэд гоймонтой халуун хоол халбагадан идэж, хот орны байдал, хөдөөгийн сургуулийн ажил зэргийг ярилцан сэтгэл санааны баясал эдэлж байв. Цэрмаа хоёр хоног семинарт сууж, зөвлөгөөнд оролцоод буцна гэнэ. Энэ хичээлийн жилийг аятай байж өнгөрүүлээд, ирэх зун наашаа шилжин суухаар ирэх санаатай байгаа гэж Цэрмаа хэтийн санаагаа ярьж байлаа. Бүсгүй маань нэг за гэвэл ёогүй нь Шархүүд урьд ажиглагдсан хэрэг билээ. Тэдэнд ярилцах зүйл усны ундарга адил урсан гарч ирж байлаа. Халуун хөнжилдөө орсны дараа нь эрүүгээ амраах завгүй байв. Тэд бие биедээ ямар их илч дулааныг өгч бие сэтгэлийг нь дулаацуулна вэ? Энэ илч дээр бас нэг илч нэмсэн зүйл нь Цэрмаа өөрөө юу урлаж чаддагаа үзүүлэх гэсэн юм шиг биед нь эвтэйхэн таарсан, тачирдуу үстэй сэгсүүргэн дээл, армур даавуугаар өнгөлөн хийж оёод авчирч өглөө. Тэрээр хүүд дээлээ өмсүүлээд:
Чамайг гэнэт хөдөө гадаа ажлаар явах болбол дулаан хувцас юуны өмнө хэрэг болно гэж бодсон ухаантай. Цээжийг нь арай хомсдуулж орхив уу гэж би айж байсан юм. Овоо таарч шүү гэж хэлэхдээ хөгжөөнтэй байв.
Чи уг нь сарнай дэлгэрсэн ойн захад намайг тэвэрч үзсэн болохоороо миний цээж ямар шүү болохыг мэдмээр дээ гэж Шархүү наргиан болгов.
Тэр цагт миний сэтгэлд чамайг хэмжиж байх сөхөө хаана байхав дээ. Чи ч ухаангүй дайраад л надад тайван сэтгэх эрх чөлөө олгохгүй байсан биз дээ гэж Цэрмаа мөчөөгөө тавихгүй час хийсэн үг хариу хэлж байлаа.
No comments:
Post a Comment