Saturday, February 14, 2009

Гүнжийн сүмийн түүх


Манжийн Энх- Амгалан хааны охин хичээнгүй Амирлангуй гүнжийг 1697 онд Түшээт хаан Чахундорж ийн ач хүү Дондов доржид хатан болгон өгсөн. Хатан нас барахдаа: Миний хүүрийг хятад газар аваачих хэрэггүй, би монгол хүний эхнэр тул монгол хүн болжээ. Иймд монгол газар оршуулаарай гэжээ. 1740 онд гүнж нас баржээ. Шарилыг Улаанбаатар хотоос 140 км, Тэрэлжийн жуулчны баазаас зүүн хойш 30 км орчим зайд, Туулын хөвөөнд Өндөр сарьдаг уулын энгэрт д.т.д 2100 м- т 70 х 40 м хашаатай 4-5 сүмтэй уран барилга барин оршуулжээ. 1937 оныг хүртэл энэ сүм бүрэн бүтэн байжээ.

Цагтаан цалгиж, цагаан сувданд хун шувуу шиг умбаж, шумбаж намагт гуаглах мэлхийг хүртэл шөнө унтуулахгүй байна хэмээн ад үзэгдэж, зайлуулж агсан Манж хааны эрх ямбатай хичээнгүй гүнж өнөөдөр хүйтэн чулуу дэрлэж, алсын салхины аясна амрагийн дуу аялгуулан эгшиглүүлдэг агсан алтан ганжиртай , мөнгөн хонхтой “Гүнжийн сүм” амраг сэтгэлийн мөнхийн дуулал, дэлхийн есөн гайхамшигийн нэгэн “Таж махал” –ын алдарт бунхан лугаа адил Монголын сувдан сондор болон гайхагдаж байсан ахул, өнөөдөр хур бороонд идэгдэн, хөсөрч хаяглан, хүйтэн уулын хөндийн жаварт оршино.

Миний цогцсыг хятад газар бүү аваачаарай! Би Монгол хүний эхнэр учир монгол хүн болжээ. Иймийн тул намайг монгол газар нутаглуулаарай гэж гэрээсэлсэн юм гэдэг.Чингээд гүнжийн цогцсыг алтан доторх цагаан авсанд хийж,алтан мөнгөн хүний дүрс, таван хошуу малын сийлбэрт эрдэний чулуу, бүхэл бүтэн сувдан цамц хүртэл өмсгөж, түүний эдлэж хэрэглэж байсан үнэт эдлэл, эд баялаг, гоёл чимэглэлийг хийж нутаглуулжээ.
(medeelel.mn)

No comments:

: