Thursday, January 15, 2009

Хамгийн эртний тvvхт агуй


Манай орны бараг бvх аймгийн нутагт эртний тvvх дурсгалын євийг хадгалсан сvг зургыг дvрсэлсэн хад чулуу, агуй байдаг.
Харин Ховд аймгийн Манхан сумын тєвєєс баруун тийш гуч орчим клометр газарт "Хойд цэнхэрийн агуй" байдаг. Энэ бол Монгол орны хамгийн эртний тvvхт агуй юм. Агуйд 40 мянган жилийн тэртээ эртний хvмvvс амьдарч байсны ул мер байна гэсэн дvгнэлтйиг эрдэмтэд хийсэн байдаг.

Уг агуй нь далайн тєвшнєєс дээш 2100-2460 метрийн єндєрлєгт оршдог. Агуйд эртний ан амьтны сvг зураг нэлээд их байдаг. Тvvнийг улаан хvрэн зосоор зуржээ. Агуйн хананд жадан эвэрт Оронго гєрєєс, бух, могой, шувуу, Тэмээн хяруул, Заан, Тэмээ, Янгир зэрэг амьтны сvг зураг байдгаас vзвэл эртний амьтад одоогийн Африк тивийнх шиг хамт амьдрах боломжтой чийглэг халуун уур амьсгал Монгол оронд байсныг гэрчлээд байгаа юм.

Цэнхэрийн агуйн дурсгалыг зєвлєлтийн нэрт монголч эрдэмтэн, академич А.П.Окладников "Гурван цэнхэрт хvн тєрєлхтний эртний урлагийн бие даасан хvчирхэг голомт байсан бєгєєд асар єндєр хєгжил, уран сайхны их авъяастай, эртний чулуун зэвсгийн зураачид амьдарч байсны гэрч юм" гэж дvгнэсэн байдаг.

Тэгвэл саяхан эрдэмтэд Баянхонгор аймгийн Баянлиг сумын нутагт орших "Цагаан агуй" гэдэг газрыг судалсаны vндсэн дээр 800-900 мянган жилийн тэртээ хvн амьдарч байсан байна гэж vзэж байгаа гэнэ. Хэрвээ энэ таамаг vнэн болвол Монголын хамгийн эртний тvvхт агуй єєрчлєгдєх бололтой.

No comments:

: